ZABURZENIE ODŻYWIANIA-ANOREKSJA
Anoreksja to jedna z form zaburzeń odżywiania. Jest to bardzo poważna i ciężka choroba, która polega na obsesyjnym odchudzaniu się i umyślną utratą masy ciała.
Na początku anoreksja pozostaje niezauważona przez bliskich. Problemy zaczynają się, gdy masa ciała zaczyna być zbyt niska, a osoba chora zaczyna odmawiać przyjmowania pokarmów. Chorzy na anoreksję pomimo widocznej (nie dla nich) niedowagi, dalej się odchudzają, odmawiają jedzenia, ponieważ nie akceptują swojego wyglądu i „grubego” według nich ciała. Nie potrafią patrzeć na swoje odbicie w lustrze. Obraz własnego ciała jest w znacznym stopniu zaburzony, więc nie przestają się odchudzać nawet wtedy, kiedy organizm już jest wyniszczony. Anoreksja występuje najczęściej u dziewcząt w okresie pokwitania i u kobiet aż do okresu menopauzy. Zdarza się także u chłopców przed osiągnięciem dojrzałości i młodych mężczyzn. Najczęściej u mężczyzn homoseksualnych ponieważ wiąże się z większym zwracaniem uwagi na wygląd i ciało. Anoreksja należy do chorób o wysokim ryzyku śmiertelności. Niestety w miarę postępowania choroby dochodzi do poważnych zaburzeń funkcjonowania organizmu i czasami nieodwracalnych zmian fizycznych i psychicznych.
Pierwsze objawy anoreksji zaczynają się od stopniowego ograniczenia jedzenia na rzecz zdrowego odżywiania się lub przejściem na wegetarianizm. Chorzy często przygotowują sami posiłki i kontrolują kalorie. Osoby z anoreksją przeżywają permanentny lęk przed rehabilitacją wagi (przytyciem) i absolutnie nie chcą poddać się leczeniu, ponieważ uważają, że są zdrowi. Utrzymują niską wagę poprzez unikanie pokarmów, prowokowanie wymiotów, stosowanie środków przeczyszczających, środków moczopędnych, leków tłumiących łaknienie a także poprzez stosowanie wyczerpujących ćwiczeń fizycznych.
Charakterystyczne zachowania dla anoreksji to:
Ograniczenie jedzenia/głodówki
Sprawdzanie zawartości kalorycznej wszystkich produktów
Odmowa jedzenia z rodziną/chęć jedzenia w samotności
Przygotowanie posiłków dla rodziny/kontrolowanie kalorii
Korzystanie z toalety zaraz po posiłku/wymiotowanie
Koncentrowanie się na wyglądzie i wadze
Ważenie się kilka razy dziennie
Izolowanie od otoczenia, rodziny, bliskich
Nadmierny krytycyzm w stosunku do siebie
Huśtawka nastrojów/niestabilność emocjonalna
Najczęstsze powikłania zaburzenia odżywiania:
Spadek ciśnienia tętniczego krwi/Nieprawidłowe EKG/Zanik mięśnia sercowego/Zaburzenia rytmu serca/Niedokrwistość/Niekrzepliwość/Stany zapalne żołądka i jelit/ Wzdęcia, zaparcia/Osteoporoza i osteopenia/Zanik kory mózgowej/Zaburzenia hormonalne, które mogą skutkować zanikiem menstruacji u kobiet, u mężczyzn objawiać się spadkiem potencji, u dzieci i młodzieży – zatrzymaniem wzrostu i dojrzewania płciowego.
A także suchość skóry, wypadanie włosów, przewlekłe zmęczenie, łamliwość paznokci. Chory może mieć także problemy z pamięcią, koncentracją i problemy w nauce.
W ramach leczenia ambulatoryjnego zaburzeń odżywiania wskazana jest terapia kompleksowa/zespołowa. Polega na regularnych wizytach u Psychoterapeuty/Dietetyka/Psychiatry (farmakoterapia)W przypadku, gdy osoba chora jest niepełnoletnia, prowadzi się również terapię rodzinną. Ten rodzaj terapii wskazany jest również wówczas, gdy relacje rodzinne mają wpływ na rozwój zaburzenia.
Sposób leczenia anoreksji zależy od tego w jakim stadium choroby znajduje się pacjent. W przypadku skrajnego wyniszczenia i wychudzenia organizmu, zagrożenie życia stosuje się przymusowe leczenie w szpitalu i intensywna terapia. Natomiast, jeżeli takiego niebezpieczeństwa nie ma, leczenie odbywa się ambulatoryjnie. Rokowania wyleczenia anoreksji zależą m.in. od stadium choroby, odbudowania wyniszczonego organizmu a także od CHĘCI samego pacjenta. Ważne jest, aby sam pacjent był gotowy do pożegnania się ze swoją „ulubioną” chorobą a także, żeby zaakceptował siebie i zaufał osobom, którzy chcą mu pomóc. Niestety żadna hospitalizacja i żadna pomoc terapeutyczna nie pomoże, jeżeli sam pacjent nie będzie chciał współpracować.
Zalecenia dla Rodziców
- Rozmawiaj z dzieckiem,
- Pytaj o problemy,
- Staraj się pomóc i wesprzeć w trudnych sytuacjach,
- Bądź z nim kiedy jest mu smutno,
- Nie porównuj z innymi koleżankami,
- Nie wymagaj za dużo,
- Nie oceniaj/wspieraj i pomagaj,
- Nie krytykuj swoje dziecko przy innych,
- Pamiętaj, że ważne jest jego zdanie a nie zdanie innych,
- Słuchaj uważnie co dziecko chcę Ci przekazać/poświęć na to swój czas,
- Dbaj o relacje w rodzinie i o jakość komunikacji.
- Daj dziecku możliwość wyboru i szanuj jego zdanie.
- Często przytulaj i mów, że kochasz!
Anna Szmawonian
